تغذیه نوزاد از تولد تا ۴ ماهگی
نوزاد برای تغذیه به‌طور غریزی به سمت پستان مادر می‌رود. تغذیه نوزاد در این دوره محدود به شیر مادر یا شیر خشک است و تغذیه‌ی نوزادان با غذاهای جامد ممنوع است. زیرا دستگاه گوارش نوزاد هنوز آمادگی دریافت غذاهای جامد را ندارد.
چگونه بفهمیم نوزادمان به‌اندازه‌ی کافی شیر خورده است؟
- وجود شیر در پستان باعث سفتی آن می‌شود؛ پس از تغذیه نوزاد و خروج شیر باید در پستان احساس نرمی بیشتری داشته باشید.
- نوزاد پس از سیری احساس آرامش و رضایت می‌کند؛
- نوزادان، کمی پس از تولد مقداری وزن کم می‌کنند. بیشتر آنها در روزهای ابتدایی تولد نزدیک به ۷ درصد وزن‌شان را از دست می‌دهند. دو هفته پس از تولد وزن نوزاد باید کم‌کم بیشتر شود. نوزاد تا ۴ ماهگی باید به‌طور متوسط هفته‌ای ۱۷۰ تا ۲۲۵ گرم افزایش وزن داشته باشد. از ۴ تا ۷ ماهگی نیز باید به‌طور متوسط هفته‌ای ۱۱۵ تا ۱۷۰ گرم افزایش وزن داشته باشد. وزن مناسب نوزاد نشان‌دهنده‌ی تغذیه‌ی کافی اوست؛
- شیر مادر در روزهای ابتدایی تولد غلیظ است و حجم کمی دارد. نوزاد در این دوره یک یا دو پوشک در روز کثیف می‌کند. ولی این عدد با تغذیه‌ی طبیعی او با شیر باید به حداقل روزی شش پوشک برسد.
- در ماه اول نوزادتان باید ۳ بار در روز مدفوع کنند و رنگ آن در ۵ تا ۷ روز اول باید روشن تا زرد خردلی باشد. بعد از یک ماهگی دفعات مدفوع در روز کاهش می‌یابد و ممکن است بعضی روز‌ها نوزاد اصلا مدفوع نکند. با شروع غذای جامد مجددا مدفوع نوزاد افزایش می‌یابد و به حداقل یک بار در روز می‌رسد.
علائمی که نشان می‌دهد نوزاد به‌اندازه‌ی کافی شیر نخورده است
- نوزادتان در حال از دست دادن وزن باشد. اگر وزن نوزادتان پس از روز پنجم تولد زیاد نشد یا در دوره‌هایی پس از آن وزن نوزاد کم شد، با دکتر مشورت کنید؛
- پس از روز پنجم تولد، نوزاد کمتر از ۶ پوشک در روز کثیف کند؛
- مدفوع نوزاد پس از روز پنجم تولد، بسیار کم و تیره باشد؛
- ادرار نوزاد نباید تیره باشد (مانند رنگ آب‌سیب). اگر نوزاد به‌اندازه‌ی کافی مایعات دریافت کند باید رنگ ادرارش شفاف یا زرد کم‌رنگ باشد، در غیر این‌صورت رنگ ادرار نشانه‌ی کمبود مایعات دریافتی است؛
- نوزاد اغلب در حال نق‌زدن یا بی‌حال باشد. وقتی نوزاد را برای شیر خوردن به سینه‌تان نزدیک کنید، به خواب برود و با دور کردن‌اش از سینه شروع به ناراحتی کند.
- خشکی چشم یا دهان نوزاد؛
- نوزاد احساس سیری نکند، حتی اگر یک ساعت در حال شیر خوردن از پستان باشد؛
- پس از شیر دادن در سینه‌تان احساس نرمی نکنید؛
- صدای شیر خوردن نوزاد را نشنوید. (البته بعضی از نوزادان بسیار آرام و کم‌صدا شیر می‌خورند، بنابراین اگر علائم دیگر را در نوزاد مشاهده نکردید، بی‌صدا شیر خوردن نوزاد ایرادی ندارد).